Sintigrafi, birçok türdeki kanser, kalp hastalığı ve gastrointestinal, endokrin ve nörolojik bozukluklar ile vücuttaki diğer anormalliklerin dahil olduğu çeşitli hastalıkların tanısını koymak, şiddetini belirlemek ve tedavi etmek için düşük miktarlarda radyokaktif madde kullanan tıbbi görüntülemenin bir koludur. Sintigrafi işlemleri vücut içerisindeki moleküler aktivitenin yerini kesin olarak belirleyebildiğinden, hastalığı erken evrede tanımlama ve hastanın tedavi amaçlı müdahalelere ilk yanıtını belirleme potansiyeli sunar.
Sintigrafi Nasıl Yapılır.
Nükleer tıp görüntüleme işlemleri girişimsel özellikte değildir ve intravenöz enjeksiyonlar hariç olmak üzere hekimlerin tıbbi rahatsızlıkların tanısını koymalarına ve bu rahatsızlıkları değerlendirmelerine yardımcı olan çoğunlukla ağrısız tıbbi testlerdir. Bu görüntüleme taramaları, radyofarmasötik veya radyo-izleyici adı verilen radyoaktif maddeleri kullanırlar.
Radyo-izleyici, nükleer tıp incelemesinin türüne bağlı olarak ya vücut içerisine enjekte edilir ya da yutulur veya gaz şeklinde nefesle alınır ve nihayetinde organda veya tetkik edilen vücut alanında toplanır. Radio-izleyicinin yaydığı radyoaktif emisyonlar resimleri üreten ve moleküler bilgi sağlayan özel bir kamera veya görüntüleme cihazıyla tespit edilirler.
Sintigrafi işleminin yaygın kullanım alanları nelerdir?
Hekimler, vücut içerisindeki bir organın, dokunun, kemiğin veya sistemin yapısını ve fonksiyonunu görmek için radyonüklid görüntüleme işlemlerini kullanırlar.
Nükleer tıp erişkinlerde aşağıdakiler için kullanılır:
Kalp
Kalpteki kan akışını ve kalbin fonksiyonunu görme (miyokardiyal perfüzyon taraması gibi)
Koroner arter hastalığını ve koroner tıkanıklığın derecesini tespit etme
Kalp krizi sonrasında kalbin gördüğü hasarı değerlendirme
Bypass cerrahisi ve anjiyoplasti gibi tedavi seçeneklerini değerlendirme
Kemoterapi öncesi ve sonrası kalp fonksiyonunu değerlendirme (MUGA)
Akciğerler
Akciğerleri, solunum ve kan akışı sorunları açısından tarama
Akciğer küçültme veya nakil cerrahisi için diferansiyel akciğer fonksiyonunu değerlendirme
Akciğer nakli reddini tespit etme
Kemikler
Kemikleri kırık, enfeksiyon ve artrit açısından değerlendirme
Metastatik kemik hastalığı açısından değerlendirme
Ağrılı prostetik eklemleri değerlendirme
Kemik tümörlerini değerlendirme
Biyopsi alanlarını tanımlama
Beyin
Nöbet, bellek kaybı ve kan akışında şüpheli anormallikler gibi belirli belirti veya bozuklukları bulunan hastalarda beyindeki anormallikleri araştırma
Alzheimer hastalığı gibi nörolojik bozuklukları erken evrede tespit etme
Ameliyat planlamasına yardım ve nöbet odaklarının yerini belirleme
Şüpheli Parkinson hastalığı veya ilişkili hareket bozukluğu bulunan hastalarda beyinde hareketlerin kontrol edilmesinde yer alan bir kimyasaldaki anormallikleri değerlendirme
Şüpheli beyin tümörü nüksünü değerlendirme, ameliyat veya radyasyon planlaması veya biopsi yerinin belirlenmesi
Diğer Sistemler
Safra kesesinin enflamasyonu veya anormal fonksiyonunu tanımlama
Bağırsak içine kanamayı belirleme
Safra kesesi ameliyatının ameliyat sonrası komplikasyonlarını değerlendirme
Lenfödemi inceleme
Kaynağı bilinmeyen ateşi değerlendirme
Enfeksiyon kaynağının yerini belirleme
Hiperaktif veya hipoaktif tiroidi tespit etmek için tiroid fonksiyonunu ölçme
Hipertiroidizm ve kan hücresi bozukluklarının tanısına yardımcı olma
Hiperparatiroidizm değerlendirmesi
Mide boşalmasını değerlendirme
Spinal sıvı akışını ve potansiyel spinal sıvı kaçaklarını tetkik etme
Nükleer tıp, erişkinlerde ve çocuklarda, aşağıdaki amaçlar için de kullanılır:
Kanser
Vücudun çeşitli bölgelerinde kanserin varlığını veya yayılımını belirleyerek kanseri evreleme
Meme kanseri veya cilt ve yumuşak doku tümörleri bulunan hastalarda ameliyat öncesinde sentinel lenf nodlarının yerini belirleme
Tedavi planlama.
Tedaviye yanıtı değerlendirme.
Kanser nüksünü tespit etme.
Pankreas ve böbrek üstü bezlerinin nadir tümörlerini tespit etme.
Renal
Doğal ve nakil böbrekteki kan akışını ve fonksiyonu analiz etme.