Hormonoterapi meme kanseri ve prostat kanseri tedavi sürecinde uygulanır. Hormon tedavisinde kullanılan ilaçlar ya hormonların hücre yüzeyindeki alıcılara bağlanmasına engel olurlar ya da hormonun yapımını engellerler. Yani aslında bu bir anti – hormon tedavisidir.
Meme kanseri tedavisinde hormonoterapi
Meme kanseri oluşmasında kadınlık hormonları , özellikle östrojen başrolü oynar. Meme kanserinde tümör hücrelerinin yüzeyinde hormonların bağlandığı alıcılar (reseptörler) mevcuttur. Alıcıya bağlanan hormon tümörün büyümesini uyarır. Meme kanserinde rutin olarak biyopside hormon alıcılarına bakılır ve tümör hormona duyarlı mı değil mi raporda belirtilir. Meme kanseri vakarlının %70 hormon duyarlıdır.
Moleküler gruplaşma, patoloji raporundaki östrojen, progesteron reseptörleri ve HER2 durumuna bakarak anlaşılıyor. Bunlardan ilki, hormon reseptörleri, yani östrojen ve progesteron reseptörleri pozitif olan grup. Diğer adı ile “luminal grup”. Bu tüm meme kanserlerinin yüzde 60-70’ini oluşturuyor. Diğeri tümör hücresinde, HER2 denen proteinin çok sayıda gözlendiği “HER2 pozitif” meme kanseri. HER2 pozitif de, meme kanserlerinin yüzde 20-25’ini kapsıyor. Sonuncusu ise hem hormon reseptörlerinin hem de HER2 proteinin olmadığı “üçlü negatif” meme kanseri. Bu son grup da, meme kanserlerinin yüzde 10-15’ini oluşturuyor.
Meme kanseri tedavisi sürecinde eğer tümör östrojen veya progesterona duyarlı ise adet gören veya menopozdaki kadınların meme kanseri tedavisinde ve tekrarlamasını önlemek için uygulanır. Ayrıca prostat kanserine tedavisinde de kullanılabilir.
Meme kanseri ve prostat kanseri hormona duyarlı kanserler olduklarından dolayı meme kanseri tedavisi ve prostat kanseri tedavisinde hormon tedavisi kullanılabilir.
Adet gören hastalarda ya tamoksifen kullanarak hormon reseptörleri kapatılır ve östrojenin buraya bağlanmasına engel olunur veya östrojeni sentezleyen en önemli doku olan yumurtalıklar susturulur. Yumurtalıkların susturulması aylık veya 3 aylık iğnelerle yapılır.
Menopozdaki kadınlarda ise artık yumurtalıklar susmuştur ve östrojenın en önemli kaynağı böbrek üstü bezidir. Bu grup hastada ise aromataz inhibitörü denen ilaçlar kullanılarak vücutta östrojen sentezine engel olunur. Tamoksifen menopozdaki hanımlarda da yine kullanılabilir.
Hormon ilaçları ile erken evre hastalıkta meme kanseri nüksünü önlemek için koruyucu olarak ve yaygın hastalıkta, özellikle kemik metastazlı veya sınırlı organ metastazlı hastalıkta hastalığı kontrol etmekte kullanılır.
Prostat kanseri de yine hormona duyarlı bir kanserdir. Erkeklik hormonu olan androjen erkek yumurtalarından(testislerden) salgılanır. Prostat kanserinde 3 aylık iğnelerle testisten androjen salgılanması durdurulur ve prostat kanserinin ilerlemesi önlenir. Prostat kanseri hücrelerinin üstündeki androjen hormon alıcılarının kapatılarak vucuttaki androjenin prostat kanserini büyütmesine engel olmakta diğer bir hormonal tedavidir. Günümüzde androjen sentezini çeşitli aşamalarını durdurarak prostat kanserinin ilerlemesini önleyen yeni ve etkili ilaçlarımız vardır.
Hormonoterapi kemoterapi kadar yan etki yapmaz ve hastaların hayat kalitelerini bozmadan yaşamlarını sürdürmelerine olanak verir.
