Prostat Kanseri Görüntülemede Yeni Yöntem

Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanser türü olup gelişmiş ülkelerde kanserden ölüm sebepleri arasında 2.sırada yer almaktadır.

Sadece prostat bezinde sınırlı olan prostat kanserinin temel tedavi yöntemi radikal prostatektomi ve radyoterapidir. Tedavi seçimi hastalığın yayılımı ile ilişkilidir.

Prostat kanseri görüntüleme yöntemleri nelerdir?

Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans (MRI) gibi kesitsel görüntüleme yöntemleri ile F-18 FDG PET, F18 KOLİN ve Ga-68 PSMA gibi fonksiyonel görüntüleme yöntemleri metastatik odakların gösterilebilmesine katkıda bulunmaktadır.

Ga-68 PSMA PET/BT

Cerrahi uygulanan hastalarda PSA seviyelerinde görülen yükselme ‘biyokimyasal nüks’ olarak adlandırılır ve hastaların yaklaşık olarak %15-40’da görülür. Avrupa Üroloji Derneği kılavuzları cerrahi sonrası 0.2 ng/ml, Radyoterapi sonrası ise 2 ng/ml üzerindeki PSA değerlerini biyokimyasal nüks olarak kabul etmektedir.

Nüks sonrası metastazın olup olmaması tedavi şeklini belirleyen temel faktördür. Metastaz yok ise kurtarıcı tedavi yöntemleri var ise sistemik tedavi uygulanır.

PSMA prostat kanser hücrelerinin %95’de bulunan bir yüzey antijenidir. Agresif tümörlerde, metastaz yada nükslerde bu oran artış göstermektedir.

Ga-68 PSMA PET/BT.jpg

Ga-68 denilen radyonüklid ile işaretlenmiş peptidler (PSMA) ile yapılmış çalışmalar prostat kanseri nükslerinin ve metastazlarının görüntülemesinde bu yöntemin bilinen diğer görüntüleme yöntemlerine göre daha yüksek oranda lezyonları tespit edebildiğini göstermektedir.

PSA düzeyi arttıkça testin pozitiflik oranı da artmaktadır. Örneğin PSA düzeyi 0.2 ng/ml’nin altında olduğu durumlarda testin pozitiflik oranı %47.1 iken 2ng/ml üzerinde %96.8‘e çıkmaktadır.

Ga-68 PSMA  PET/BT İşlemi nasıl uygulanır ?

• PSMA özel bir çalışma ortamında Ga-68 adı verilen radyoaktif madde ile birleştirilir. Ga-68 PSMA, prostat kanser hücreleri üzerindeki PSMA antijenine bağlanır ve tümör hücrelerini görüntülenebilir hale getirir.
• Ga-68 ile işaretlenmiş PSMA hastaya damar yolundan enjekte edilir.
• 45-60 dk’lık bekleme süresi sonunda hasta PET/BT cihazında tüm vücut tarama işlemine tabi olur ki bu işlem yaklaşık 30-40 dk sürmektedir.
• İşlem öncesi hastaya kontrast madde içirilir. Bunun dışında herhangi bir hazırlığa ihtiyaç yoktur.
• İşlemde alınan radyasyon dozu kabul edilebilir limitler içerisinde olup hasta izolasyonuna gerek bulunmamaktadır. Sadece aynı gün gebelerden uzak durması tavsiye edilir.

Prostat kanserinde Lu-177 PSMA ile tedavi;

Ga-68 PSMA ile yapılan PET/BT işlemi aynı zamanda Lu-177 (Lutesyum 177) gibi radyonüklidler ile yapılacak tedaviler (teranostik tedavi) için uygun hasta seçimine olanak sağlamaktadır.

Tümörün, Ga-68 PSMA’yı tuttuğu ve PET/BT görüntülemede tespit edilebildiği hastalar Lu-177 tedavisi için uygun hasta grubunu oluşturmaktadır. PSMA  akıllı molekülü Ga-68 yerine Lu-177 bağlanır ve hastaya damar yolundan enjekte edilir. Enjekte edilen Lu-177, tümör hücreleri tarafından tutulur ve yaydığı Beta ışını sayesinde tümör hücrelerini yok eder.

Lutesyum 177 tedavisi hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

Nükleer Tıp Uzmanımız Dr. Nesrin Aslan’ın Prostat Kanseri Tedavisi ile İlgili Videosu: