DR. ALPTEKİN ARİFOĞLU
Işın tedavisi alacak hastaların merkezimize başvurması genel olarak kanser tanısı aldıktan sonra olmaktadır. Kanser tanısını alan hastalarda öncelikli olarak patoloji bizim için önemlidir. Daha sonrasında evreleme filmleri çekilmektedir. Bunlar MR, Tomografi ya da PET Tomografi olabilmektedir.
Sonuçta bu evrelemeyle beraber hastanın tedavi gerekliliği ya da gereksizliğine karar verilir. Eğer tedavi alması bu hastada fayda getirecekse ışın tedavisine karar verilir. Bu aşamalara gelene kadar Cerrahi Birimler, Patoloji, Radyoloji, Nükleer Tıp gibi bütün birimlerin birlikte olduğu konseyde tartışılması uygun olmaktadır.
Işın tedavisi alacak hastamızı görüp kararımızı verdikten sonra öncelikli olarak similasyon işlemi yapılmaktadır. Bu similasyon hastanın ışın tedavisi hazırlık filmidir. Genel olarak 3 boyutlu bir planlama sistemi kullanılmaktadır ve Tomografi eşliğinde yapılmaktadır. Similasyon çalışması yapıldıktan sonra bu filimler işlenmekte ve belirlenen volümler, hem tümör volümü hem de korunması gereken organlardır. Bunlarda belirlendikten sonra verilecek dozları hesaplayarak radyasyon fizikçilerimizle beraber plan çalışmaktayız.
Işın tedavisi ekip işidir, radyasyon onkoloji uzmanı, radyasyon fizikçisi, dozimetris ve teknikerlerden oluşan bir gruptur, ayrıca bu konuda bize destek olan hemşirelerimizde vardır. Sonuçta bir program hazırlanır ve hastaya bir tedavi belirlenir. Işın tedavisi planlamasını doktorlar ve fizikçiler birlikte planlar ancak uygulamasını teknikerler yapar.
Radyasyon alan hastalarda içerden ve dışardan uygulama olarak iki tiptir. Genel olarak dışardan uygulamalarda hastalar tedavisini alır ve evine gider. Herhangi bir radyasyon üstünde taşımaz, o yüzden çevresindeki hamile, çocuk ya da bebeklere karşı bir zararı olmaz.
Genel olarak bölgesine göre yan etkileri değişmektedir. Çünkü radyasyon tedavisi sadece yapıldığı yeri etkiler ve yan etkileri de o bölgede çıkar. O yüzden de yan etkiler farklıdır, her bölge için farklı olarak kullanılır. Tedavi planlarken de yardımcı cihazlar kullanabiliriz. Mesela baş-boyun tümörlerinde hastaya özel bir maske hazırlanır. Akciğer ışınlamalarında solunum kontrollü Tomografiler kullanırız ya da alt batın ışınlamalarında kullandığımız değişik aparatlarımız vardır.
Işın tedavisine bağlı yanıklar en büyük sorgulanan sorulardan birisidir. Işın tedavisine bağlı yanık ancak cilde çok yakın tümörlerde görülür. Son dönemdeki teknolojik gelişmeyle beraber cihazlarda daha derin dozlar elde edilmektedir ve cilt yanıkları görülmemektedir. Işın tedavisi alan hastanın genel olarak hayatsal herhangi bir kısıtlaması yoktur. Banyo yapabilir ama genel olarak keseleme ve lifleme yapılması istenmez. Güneşten korunması önerilmektedir.
Bilgisayarlı ortamda planladığımız tedavileri daha sonra hasta üstünde doğruluğunu kontrol etmek için bir başlangıç kürü verilir. O başlangıç küründe doktorunuz, fizikçiniz ve teknikeriniz hep birlikte alanlarınızı belirler ve ışın alanlarınızın doğruluğunu kontrol ederler. Daha sonrasında tedavi başlar. Bu tedavi 1 günle 39 güne kadar uzayabilen aralıklarladır. Bu program hastalığına ve evresine göre değişmektedir. Programın sonunda hasta kontrollere çağırılmaktadır.
TrueBeam STx cihazı hakkında bilgi almak için TrueBeam STx sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.